Wrocławska sztuka w czasach pandemii, "Format" 2020, nr 85

Co prawda ten krótki tekst o działalności artystów we wrocławskich instytucjach kulturalnych wysłałem do redakcji we wrześniu, czyli przed ponownym zamknięciem galerii i muzeów w październiku, ale refleksje pozostają podobne. Było to również przed skandalicznym wyrokiem TK oraz wspaniałym, masowym i niezwykle budującym sprzeciwem wymierzonym we wrogów otwartego i demokratycznego społeczeństwa opartego o wolność i odpowiedzialność człowieka. 

Polecam lekturę tego numeru.

Drodzy Czytelnicy!

Oto przyszło nam (redakcji „Formatu”) świętować (?) trzydziestolecie powołania pisma w czasach nadzwyczaj niesprzyjających jakimkolwiek fetom. Presja ograniczeń spowodowanych pandemią wymusza zmiany w otwartości personalnych kontraktów (w tym towarzyskich), ale nie wyklucza kontaktów „zdalnych” (to słowo zdaje się już być symboliczne dla aktualnego czasu). Zresztą kontakty pisma z czytelnikami zawsze miały taki charakter; słowo drukowane i obraz na szczęście nie przenoszą realnego wirusa, ale – dzisiaj, wobec nasilenia hejtu i fakenewsów – nie jest to tak pewne; raczej możemy mówić o nasilającej się pandemii kłamstw, oszustw i manipulacji organizowanej i przekazywanej przez masowe środki przekazu, w tym Internet. Na szczęście ten „wirus” nie infekuje sztuki (choć pewności tu nie ma?) i stąd z całą odpowiedzialnością możemy proponować tematykę kolejnego zeszytu pisma zdominowaną, z jednej strony, przez jubileuszowe wspomnienia (czego nie udało się nam mimo wszystko uniknąć), ale w głównym nurcie relacji odnoszącą się do sztuki w czasach pandemii (zarazy), co sugerują wiodące teksty, m.in. L. Koczanowicza, C. Wąsa, Z. Misztal czy S. Marca, ale również inne artykuły nawiązujące do, bezpośrednio lub pośrednio – omawiając wydarzenia z ostatnich miesięcy – do ograniczeń wynikających z pandemii. Mimo trudności odbyły się: malarski konkurs im. Gepperta, wielkie przedsięwzięcie toruńskie odnoszące się do księgi Apokalipsy (nomen omen!) wrocławski Survival czy inne wystawy indywidualne i zbiorowe (np. „Wiek półcienia”, „Mity – Symbole – Abstrakcje” itd.). Wśród głównych tematów znalazła się reminiscencja ważnego wydarzenia, jakim było Sympozjum Plastyczne Wrocław 70 i teksty również odnoszące się do aktualnego jubileuszu półwiecza tego wydarzenia. Seria rozmów z wybitnymi artystami i organizatorami życia artystycznego oraz poszerzenie tematyki pisma o refleksję filmoznawczą (por. J. Turowicz), dopełniają bogatą treść bieżącego numeru. Zapraszamy do lektury.

Andrzej  Saj

 

W numerze

 

TEMATY

4. Leszek Koczanowicz. Wobec pandemii: między
      solidarnością a izolacją
6. Cezary Wąs. Sztuka i zaraza. Przedstawienia masowych          
      chorób w sztuce Zachodu
8. Zyta Misztal v. Blechinger. Simulacrum - era
      nierzeczywistej rzeczywistości
10. Sławomir Marzec. Krytyka artystyczna w dobie hejtu
         i… post/ornamentu
13. Grzegorz Dziamski. Trzydzieści lat „Formatu”
17. Andrzej Saj. 30 lat minęło…

WYDARZENIA
19. Alicja Klimczak-Dobrzaniecka. Nie ma rebelii
         w malarstwie – o 13. Konkursie Gepperta (15. 05 - 30. 08. 2020)
22. Elżbieta Łubowicz. KSIĘGA APOKALIPSY WSPÓŁCZEŚNIE
26. Roger Piaskowski. Mity, symbole, abstrakcje – tryptyk
         z Głogowa
30. Dorota Koczanowicz. Sztuka przeciw ziemi jałowej.
         18 edycja Przeglądu Sztuki Survival
34. Aleksandra Kińska. W kolorze niepewności
38. Lena Wicherkiewicz. Nowa sztuka ziemi

POSTAWY 
42. Paulina Grubiak. Zdekonstruować socmodernizm – wystawa Moniki Sosnowskiej
         w Zachęcie
45. Łukasz Kropiowski. Nie bez pewnej perwersji…
48. Monika Braun. Graficzki
53. Magdalena Barbaruk. Nieznana religia spojrzenia. O oku Łukasza Gierlaka
56. Bożena Kowalska. Dariusza Mląckiego identyfikacja rzeczywistości
59. Roger Piaskowski. „Non finito” Henryka Cześnika
62. Andrzej Mazur. Marlena Promna Ogród naturalny
65. Iza Jóźwik. Dodatek do kożucha. „O nieznanym imieniu” Elżbiety Terlikowskiej

REMINISCENCJE
68. Zbigniew Makarewicz. BARBARA KOZŁOWSKA ZNANA I NIEZNANA.
       Wystawa i monografia twórczości
71. Tadeusz Złotorzycki. Normatywność nie jest moim pragnieniem
74. Alicja Jodko. Jubileusz Sympozjum ’70 w Galerii Entropia w czasach zarazy
77. Renata Głowacka. TERESY JUŻ NIE MA
81. Justyna Teodorczyk. O promowaniu sztuki przy okazji (nie)jubileuszu
      Ogólnopolskiego Przeglądu Malarstwa Młodych
84. Grażyna Blanc. Syntetycznie o sztuce Mieczysława Wiśniewskiego
86. Manfred Bator. Jan Berdyszak wobec parergonu
88. Wojciech Śmigielski. ZENON POLUS IN MEMORIAM
90. Ewa Kaszewska, Katarzyna Haber. Hałas w Kordegardzie

KONTAKTY
92. Jan Wiktor Sienkiewicz. Druga młodość – kontynuacja i nowość
      Jubileusz czterdziestolecia kalifornijskiej KrakArt Group w Polsce
96. Andrzej Mazur. „Analogie” Anity Damas
98. Katarzyna Kulpińska. Kamień zmienił moje życie
100. Krzysztof Stanisławski. MALOWANIE DYMEM
102. Alexandra Hołownia. Przeciwstawny obraz świata 11. Berlin Biennale

MOTYWY
104. Mirosław Rajkowski. ARS ELECTRONICA 2020
107. Agata Kwiecińska. „Point Nemo” – biegun(y) niedostępności
109. Joanna Turowicz. Augusta Zamoyskiego portret intymny

ROZMOWY
111. Wywiad z Wacławem Kuczmą. „Ze ścianą nie da się rozmawiać”
114. Wywiad z prof. Michałem Jędrzejewskim. Ład mebli Władysława Wincze

INTERPRETACJE
117. Mateusz Palka. Wrocławska sztuka w czasach pandemii
119. Anna Kwapisz, Piotr Jakub Fereński. Młodzi w OPPENHEIM
120. Krzysztof Jurecki. Konkurs Fotografii Odklejonej pt. Przestrzeń
122. Piotr Jakub Fereński. Odjazdy
124. Wojciech Antoni Sobczyński. Kraksa czy katastrofa - list znad Tamizy
126. Alicja Klich. Willmann #zostałwmuzem
127. Piotr Kielan. Leszek Mickoś (1944-2020)
128. Krzysztof Stanisławski. Andrzej Skoczylas (1939-2020)
128. Prof. Leon Podsiadły odszedł (1932-2020)
128. Maciej Kasperski (1969-2020)

Andrzej Kostołowski. SZAFA (z cyklu: Rozważania psychoprzedmiotowe)

Słownik polsko-polski | spotkanie online z Wojtkiem Wilczykiem

Zapraszam jutro o 18.00 na spotkanie online z Wojtkiem Wilczykiem o upiornych, groteskowo-wstydliwych polskich krajobrazach. 

Zofia Rydet po latach. 1978-2018

 

W 2018 roku miałem przyjemność wziąć udział w dużym projekcie badawczym Uniwersytetu Łódzkiego dotyczącym Zofii Rydet - jej biografii, twórczości oraz wpływu, jaki wywarła na fotografię. Projekt koordynowany jest przez dra hab. Mariusza Gołąba, a jego efekt stanowi m.in. szereg książek. Jedna z nich, zatytułowana Zofia Rydet po latach. 1978-2018 pod redakcją Stefana Czyżewskiego i Mariusza Gołąba, ukazała się kilka dni temu. Ogromnie się cieszę z obecności w tym tomie. Cały projekt jest próbą wielowymiarowego spojrzenia na twórczość autorki Zapisu socjologicznego i choćby przez to zdecydowanie wart jest uwagi. Partnerem projektu jest Fundacja im. Zofii Rydet.

To trzeci z planowanych czterech tomów poświęconych Zofii Rydet w ramach tego projektu. Dwa poprzednie, które również ukazały się w 2020 roku, to: Zapisy pamięci. Historie mówione Zofii Rydet, red. T. Ferenc, K. Jóźwiak, A. Różycki oraz Ocalać. Zofia Rydet a fotografia wernakularna, red. J. Dziewit, A. Pisarek.

Więcej informacji o książce dostępnych jest na stronie Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego: link, a o poprzednich tomach: tu i tu. Recenzja drugiego tomu autorstwa Zuzanny Sokołowskiej na łamach ArtPapieru: tutaj.

Spis treści tomu Zofia Rydet po latach. 1978-2018:

Mariusz Gołąb, Wspólnota spojrzenia i doświadczenie fotograficzne / 7

Przybliżenia

Marianna Michałowska, Zofia Rydet – dzieło w procesie / 19

Adam Mazur, Być może największa polska fotografka. Problematyka badań nad życiem i twórczością Zofii Rydet / 33

Bogdan Konopka, Zofia Rydet – Obłaskawianie czasu / 49

Mateusz Palka, Trzy świadectwa Zapisu socjologicznego Zofii Rydet / 59

Waldemar Śliwczyński, Myśląc o Zofii Rydet / 69

Historie mówione

Tomasz Tomaszewski, Moment decydujący / 79

Sławomir J. Magala, Rzeczywistość to potok zdarzeń… / 93

Anna Beata Bohdziewicz, Lubiłam Panią Zosię, ona też mnie lubiła… / 107

Waldemar Jama, Zosia zawsze miała dobre pomysły… / 127

Jerzy Piątek, Świeci Pani na wprost… / 141

Paweł Pierściński, Tego się nie da porównać z innymi rzeczami… / 147

Henryk Pieczul, Wnętrze stare, zabytkowe, a w środku telewizor. To dla Pani Rydet było perełką… / 159

Krzysztof Jurecki, Zofia Rydet w moich wspomnieniach / 165

Krzysztof Cichosz, Spacer z wędrowcem / 177

Adam Sobota, Ikoniczną formą jest człowiek… / 187

Stefan Wojnecki, Powiedziała, że nie chce zniknąć… / 207

Piotr Wołyński, Balsamowanie czasu / 211

Irena Gałuszka, To, co najważniejsze, dokument czasu… / 225

Lech Lechowicz, (Nie) tylko Autorka zapisów socjologicznych… / 229

Józef Robakowski, Musiała uzyskać to, co chciała… / 249

Piotr Tomczyk, Sama wychodziła komuś naprzeciw… / 263

Zbigniew Tomaszczuk, Fotografia generatywna / 273

Wojciech Prażmowski, Patrz, patrz, my mamy to wszystko w środku… / 295

Wiesław Głowacz, Tak wiele dla polskiej fotografii… / 307

Bogusław Saucha, Krystyna Twardowska-Saucha, Uczyła nas patrzeć… / 311

Impresje i wspomnienia

Zdzisław Pacholski, O Zosi Rydet / 325

Leszek Jerzy Pękalski, Zosia… / 335

Witold Węgrzyn, Aparat fotograficzny przepustką do świata innych ludzi, czyli rozważania na temat twórczej pasji Zofii Rydet / 349

Wojtek Wieteska, Dlaczego chcesz mi pokazać to, czego nie chcę zobaczyć? / 357

Wystawa "Przestrzeń-interpretacje"